Het project bevindt zich net buiten de ring van Mechelen, langs de drukke Battelsesteenweg. Deze steenweg vormt een belangrijke toegangsweg tot de stad en wordt gekenmerkt door een mix van woningen, handelszaken en publieke voorzieningen. Te midden van deze levendige stedelijke context bevindt zich ’t Atelier, een sociale werkplaats te Mechelen waar mensen worden tewerkgesteld die op de reguliere arbeidsmarkt niet gemakkelijk aan een job geraken.

Het bestaat uit een fiets- en houtatelier en is gelegen op een site waar onder andere het OCMW en het Regionaal Open Jeugdcentrum Mechelen zetelen. Aangezien het fietsatelier uit zijn voegen barstte, kocht men een huis aanliggend aan de publieke ingang van de site. De bestaande woning en de achterliggende werkruimte vormen samen een L-vormig perceel dat begrensd wordt door verschillende achtertuinen, het houtatelier en de achterzijde van het ontmoetingscentrum Olivetenhof.

Het nieuwe gebouw is de eerste stap binnen de ontwikkeling van een sociaal netwerk in een gebied dat vlakbij één van de armste wijken van Vlaanderen ligt. Het is een extra stimulans voor de overheid om verder te investeren in de buurt na alle inspanningen van de vzw. De site ligt dichtbij het keerdok dat in de toekomst met een 300-tal woningen zal worden uitgebreid en heeft dus veel potentieel. Participatie was een van de grootste hoekstenen binnen dit sociaal-geëngageerd project. 20 jaar geleden was dmvA een van de eersten die in ‘t Atelier geloofde en integreerde reeds verschillende schrijnwerkprojecten van ‘t Atelier in hun projecten. Dit zorgde voor een vertrouwensband tussen de architect en de bouwheer, wat al enkele samenwerkingen opleverde zoals het ontwerp en uitvoering van promostands.

Het Hof van Busleyden is een statig stadspaleis uit de 16de eeuw en een van de belangrijkste erfgoedlocaties van Mechelen. Samen met het paleis van Margaretha van Oostenrijk, het Schepenhuis en andere stadspaleizen vormt het een tastbare herinnering aan het Bourgondische verleden van de stad. Mechelen was toen een centrum van macht, religie en humanisme. Vandaag maakt het gebouw deel uit van de culturele driehoek van Mechelen. Sinds 1938 doet het Hof dienst als stadsmuseum. Het gebouw, dat als monument werd beschermd, ligt in een zone met een hoge concentratie aan historische panden ten noorden van de Grote Markt, en weerspiegelt zo het rijke cultuurhistorische weefsel van de stad.

In 1999 werd een architectuurwedstrijd uitgeschreven voor de uitbreiding, modernisering en restauratie van het stadsmuseum. De complexiteit hieromtrent behelsde, behalve het architecturale, ook het juist omspringen met het technische complex gegeven rond de museale technieken, klasse A. Het winnende ontwerp, van Hans Le Compte in samenwerking met dmvA, wist de jury te overtuigen door het bestaande historisch erfgoed niet aan te passen maar op een onzichtbare manier het museum uit te breiden. De uitvoering van het project startte in 2010 en verloopt gefaseerd tot in 2026.

Deze gefaseerde aanpak liet toe om tijdens de eerste fase de focus te leggen op de stedelijke doorwaadbaarheid en de structurele en technische uitbreiding van het museum, waarbij de nieuwe ondergrondse museumzalen werden gerealiseerd. In een tweede fase werd het hoofdgebouw gerenoveerd en geoptimaliseerd voor hedendaags gebruik, met nieuwe functies zoals een bar, boekenwinkel, terrassen en een circulatieblok dat de toegankelijkheid van het museum versterkt. Tijdens de derde fase werd de volledige museale inrichting uitgevoerd. In de laatste fase werd het Schipken, het hoekgebouw en een oude orgelschool, nog gerenoveerd en toegevoegd aan het museum.

Het museumparcours mondt uit in de zolderruimte, waar het topstukken van het erfgoed, de “Hofkes”, wordt tentoongesteld. Hiervoor werden speciaal ontworpen vitrines ontwikkeld die alle trillingen en omgevingsinvloeden uitschakelen om dit fragiele erfgoed optimaal te bewaren.

Naast de vaste scenografie in het paleis bevindt zich in de nieuwe ondergrondse museumzaal ruimte voor tijdelijke tentoonstellingen, waardoor het Hof van Busleyden flexibel kan inspelen op actuele thema’s en nieuwe samenwerkingen. Zo wordt het museum een plek waar verleden, heden en toekomst elkaar ontmoeten.

De scholencampus KA Hiel bevindt zich in Schaarbeek, net boven Brussel, en manifesteert zich als een groene long binnen de stedelijke context. De campus wordt gekenmerkt door vrij grote hoogteverschillen in het terrein alsook door de verscheidenheid van gebouwen en paviljoenen. De bebouwing aan de randen van het bouwblok varieert van rijwoningen tot hoge vrijstaande flatgebouwen.

Het externe gedeelte van de educatieve laag bestaat uit de middenweg en collectieve voorzieningen zoals het onthaal en de hostel Wadi. De middenweg is de kapstok van het domein en doet dienst als verbinding voor het zachte verkeer tussen de omliggende dorpen.

Het masterplan van Studio Secchi & Viganò analyseert op het domein een gradiënt die aan de westzijde getypeerd wordt door constructies met een expressieve architecturale taal die past bij het meer publieke karakter en die richting het oosten overgaat naar een authentiek militair landschap. Hiervan getuigen het onthaalgebouw aan de westelijke toegangspoort (Erik Wieërs, 2002), ontworpen als imposante maxiloods om groepen te ontvangen en Hostel Wadi (Secchi-Viganò, 2013) dat logeerplekken biedt in een cirkelvormige constructie die volledig opgaat in het groen.

In het midden van het domein zijn de gebouwen sinds de jaren ’80 ingrijpend getransformeerd maar zijn qua ontwerp meer low profile dan de volumes aan de westzijde. Het is binnen deze context dat dmvA Theater en Gebouw 39 heeft gerealiseerd, als ingetogen volumes gebaseerd op de bestaande loodsen. Aan de oostzijde is het militaire landschap het meest voelbaar en authentiek. Hier worden de loodsen gezien als een overdekte en beschermde uitrusting waarvan de schillen intact blijven. In deze zone pakte dmvA Gebouw 27 en Gebouw 30 aan op een restauratieve manier. Daarnaast creëerde dmvA met OMGEVING Vuurplaats B, die binnen het concept van een nabijheidsgebied past met plaats voor een kampvuur en groepsactiviteiten.

Kunstencentrum nOna is een plek waar kunst en verhalen samenkomen. Het centrum geeft ruimte aan kunstenaars die iets willen vertellen, die met hun werk onze verbeelding prikkelen en ons anders naar de wereld laten kijken. In nOna vind je muziek, theater, dans en beeldende kunst die raakt, verrast en aan het denken zet.

Eind jaren ’90 botste die artistieke groei op haar grenzen. De charmante Art-Deco theaterzaal in de Begijnenstraat, waar het allemaal begon, bleek te weinig flexibel voor repetities en nieuwe artistieke vormen. Artiesten hadden nood aan ruimte om te oefenen, te experimenteren en te groeien. In samenwerking met Stad Mechelen besloot nOna daarom de oude, leegstaande drukkerij naast de zaal aan te kopen en om te vormen tot een tijdelijke werkplek. Zo ontstond in 1999 nOva: drie oefenzalen voor artiesten in nood, waar de verbeelding opnieuw alle vrijheid kreeg.

Wat begon als een praktische oplossing groeide uit tot een duurzaam verhaal. In 2016 startte de effectieve renovatie en uitbreiding van nOna, waarmee het kunstencentrum opnieuw ademruimte kreeg. Dit project paste naadloos binnen het stedenbouwkundig beleid van Mechelen om de Begijnenstraat te versterken als cultuur-as tussen de Grote Markt en de Lamot-site.

Aan de straatzijde werd een nieuwe invulbouw gerealiseerd die een gezicht geeft aan nOna en een poort is naar het achterliggende binnengebied. Het gebouw verbindt de nieuwe site met de oude speelzaal en is opvallend gepositioneerd boven een bestaande steeg, waardoor de historische doorgang behouden blijft en onderdeel wordt van het nieuwe ontwerp. Door de glazen gevelarchitectuur gaat het kunstencentrum de interactie aan met de stad. LED lichtkranten geven de programmatie op de gevel weer, animeren het straatbeeld en nodigen zo voorbijgangers uit.

Gedurende het 20-jarige bouwproces werd er op alle niveaus participatie aangegaan. dmvA fungeerde hierbij als katalysator, wat leidde tot duurzame samenwerkingen en een groter sociaal draagvlak. Door duurzame samenwerkingen aan te gaan met de buren, de stad, aannemers, het uitvoerende personeel, vzws en ambachtscholen. De samenwerking met technische scholen te Mechelen zorgede voor een leerproject rond kaleien. Met vzw Onbetaalbaar werd een project gerealiseerd dat nOna een eigenheid geeft en zich ankert op zijn plek. Verschillende sessies met de buren resulteerden in een aangenaam werfgebeuren en vrijwilligershulp. Vzw Onbetaalbaar realiseerde samen met de architect een tijdopname van aanbesteding tot uitvoering. Hierbij werden alle partners in het licht gezet aan de hand van QR-codes die herinneringen aan het proces vertellen. Tevens maakte fotografe Kaat Pype tijdens de werken beelden die ook werden tentoongesteld. Tussen Onbetaalbaar en dmvA werd ook een sociaal tewerkstellingsproject opgestart dat resulteerde in unieke deurtrekkers.

Op vlak van duurzaamheid werd bij nOna op verschillende niveaus ingezet. Het kunstencentrum is het eerste gebouw in de Benelux dat werd opgetrokken in ‘groen’ (of circulair) beton, en oude printplaten van de vroegere drukkerij werden hergebruikt als afwerking van de sanitaire wanden. Ook de stedelijke morfologie werd hergebruikt: het ontwerp sluit aan bij het bestaande netwerk van stegen en binnenruimtes. Het project draagt bij aan stedelijke duurzaamheid, door in te zetten op verdichting binnen een bestaand stadsblok, en aan sociale duurzaamheid, door een toegankelijke plek te creëren waar kunstenaars en publiek samenkomen. Daarnaast werd er rekening gehouden met economische duurzaamheid, door een flexibele structuur te ontwerpen die de tand des tijds kan doorstaan, en met materiaalduurzaamheid, bijvoorbeeld door deurknoppen te vervaardigen uit gerecycled aluminium. Zo combineert nOna circulair bouwen met een toekomstgerichte visie op stedelijke en sociale context.

Elzenhof is gelegen in Elsene, een Brusselse gemeente net ten zuiden van het stadscentrum. Het gemeenschapscentrum maakt deel uit van de Vlaamse Gemeenschapscommissie en fungeert als draaischijf voor de Vlaamse gemeenschap in Brussel. Het is een ontmoetingsplaats waar je terechtkan voor workshops, een cafetaria, bijeenkomsten, kleine theatergezelschappen, muziek en meer. Ook Kind & Gezin heeft er een afdeling.

Het programma van eisen bestond uit de reorganisatie van de inkomzone, de omvorming van de zolder tot multifunctionele oefenzaal of kunstenwerkplaats, een groot dakterras aan de cafetaria en het connecteren van het centrum met de tuin via een brede ondergrondse trap. De donkere kelder is omgevormd tot een lichtrijke multifunctionele plek die bijvoorbeeld als crèche kan dienen maar evengoed als podium & de trap als tribune. De interventies zijn subtiel maar hebben een grote impact op de werking van het gemeenschapscentrum.